Dijital Çağda Yeni Para Birimi: Kripto Paralar
Adını sıkça duyduğumuz kripto paralar nedir? Gelin hep birlikte teknoloji dünyasının son yıllarda en çok ses getiren bu alanını beraber inceleyelim…
Kripto paralar, sanal para birimi olarak kullanılan ve fiziksel bir biçimde mevcut olmayan dijital varlıklardır. Kriptografi, yani şifreleme ile güvence altına alınmışlardır. Bu sayede sahtecilik veya aynı kripto parayla birden fazla işlem yapmak anlamına gelen “çifte harcama” eylemi neredeyse imkânsızdır.
Dünyanın ilk kripto parası 2008 yılında oluşturulan Bitcoin’dir. Bitcoin’i, bugün sayıları yüzleri bulan çeşitlilikle diğer kripto para türleri takip etmiştir. Klasik anlamdaki para birimlerinin aksine, kripto paralar merkeziyetsizdir. Bu özellik, yatırımcılar için kripto paraların belki de en çekici yanıdır. Çünkü bu şekilde kripto paraların büyük bir kısmı hükümet düzenlemelerinden veya manipülasyonlarından kendini korur fakat elbette kendi içlerinde bazı problemleri de vardır. Örneğin, kripto paralar haberlere ve pek çok farklı değişkene bağlı olarak değer değişikliğine uğrar. Olumsuz bir haber ile yatırımcıların ellerindeki kripto varlıkları satması üzerine büyük düşüşler, olumlu bir haberde ise devasa yükselişler yaşanabilir. Kripto paralardaki bir başka sorun ise balinalardır. Balinalar, ellerinde çok yüklü miktarda kripto para bulunduran kişilere denir. Bu kişilerin ellerindeki kripto paraları satması veya toplu alım yapması ile piyasayı manipüle etmesi kripto para yatırımcılarına büyük sorunlar yaşatmaktadır.
Kripto para birimleri, madencilik adı verilen bir süreçle oluşturulur. Özel donanıma (hardware) sahip bireyler, verdikleri hizmetler karşılığında bir network (ağ) tarafından jetonlarla veya Bitcoin gibi kripto para birimleriyle ödüllendirilirler. Merkezi olmayan bu rekabetçi süreçte eğer çok fazla kişi bir madeni para çıkarmaya çalışırsa, networke yapılacak her yeni eklemeyle kâr elde etmek giderek daha zor hale gelecektir. Bu, limitli üretilebilecek Bitcoin'in zaman içinde artan popülaritesiyle değerinin artmasının temel nedenlerinden biridir. Ayrıca alım satım işlemlerinin sıklığı ve depolanan kripto para adedinin artışı da yine kripto paraların değerini artıran önemli unsurlardandır.
Kripto paraların bazı dönemleri vardır. Belli dönemlerde yaptığı büyük ve düzenli yükseliş süreçlerine boğa dönemi, bir süreyi kapsayan ve istikrarlı olarak gerçekleşen düşüş süreçleri ise ayı dönemi olarak adlandırılır. Boğa dönemlerinde yaşanan büyük yükselişler kripto yatırımcıları oldukça mutlu etse de kripto paralardaki istikrarsızlık her zaman büyük bir problemdir. Peki neden yatırımcılar yine de kripto paraları tercih ederler?
Yatırımcıların kripto paralara yatırım yapmasının birden fazla nedeni vardır. Gelecekte kripto paraların değerlerinin çok fazla olacağını düşünüp belli bir miktar yatırım yapan kişiler, ellerindeki kripto varlıkları bir yatırım aracı olarak görürler. Kripto paraları ulusal para trafiğinde kullanmak yine bir başka avantajıdır. Bunu bir örnek ile şöyle açıklayabiliriz. No name birisi olarak para gönderme avantajının yanı sıra birkaç dakika içerisinde çok daha az transfer ücreti ile yurtdışındaki birisine dijital dolar veya bir kripto para yollamak kripto severlerin vazgeçemediği bir özelliktir. Kripto varlıkların bu kadar ilgiyle karşılanmasının bir diğer önemli sebebi ise elbette ani gelen yükselişler ve kısa sürede para kazanma olasılığınızın olmasıdır. Bu da yatırımcıların her zaman kazanamasalar bile kazanma potansiyellerine inanarak daima bir yatırım süreci ve sektör içerisinde kalmasını sağlar.
